Khalil Gibran

Khalil Kahlil Gibran


Khalil (Kahlil) Gibran
Khalil - (czasami pisane Kahlil) Gibran Rahmeh (oryg. Jubrān Khalīl Jubrān, Jibrān Khalīl Jibrān czytaj: Dżubran Chalil Dżubran, arab. ‏جبران خليل جبران‎ - znany i lubiany na całym świecie libański pisarz, poeta i malarz, przedstawiciel tzw. szkoły syryjsko-amerykańskiej w literaturze. Autor szczególnie cenionej powieści poetyckiej "Prorok", która została przetłumaczona na ponad 100 języków. Cytaty z "Proroka" wykorzystywane są chętnie podczas rozmaitych okazji takich jak ślub czy narodziny dziecka, a w lutym 2012 roku w Hollywood rozpoczęły się przygotowania do ekranizacji "Proroka" z Salmą Hayek w jednej z ról.
Dom w Bsharri
Khalil Gibran urodził się 6 stycznia 1883 w Bsharri (Baszarri - nazwa miasta w języku fenickim oznacza "Dom Isztar") w Mount Lebanon Mutasarrifate, Imperium Osmańskiego (na północ od współczesnego Libanu). Zmarł 10 kwietnia 1931 w Nowym Jorku. Dziadek Khalila Dżubrana był maronickim duchownym i mimo iż rodzina Gibrana była ubota, to otrzymał on solidne wykształcenie uczęszczając do "Szkoły Mądrości" założonej w Bejrucie przez maronickiego duchownego Madrasat al-Hikma, gdzie uczył się języka syriackiego, arabskiego i poznawał głęboką wiedzę biblijną.  

Khalil Gibran - Autoportret
Artystyczny talent syna dostrzegła jego matka Kamila i dbała o rozwój jego zdolności. Ogrom talentu Khalila Gibrana podkreśla jego pozycja wśród twórców literatury światowej i jest on uważany za jednego z trzech najlepiej sprzedających się na świecie autorów po Szekspirze i Lao-Tsy. Współcześnie mówi się o nim jako o jednym z najwybitniejszych przedstawicieli literatury arabskiej XX w. Gibran to także utalentowany malarz. August Rodin, którego Gibran poznał podczas pobytu w Paryżu na stypendium (1908–1910) w tamtejszej Académie Julien i École des Beaux-Arts, stwierdził, że jest to „William Blake XX wieku".

Emigracja


W 1895 r. wraz z matką i rodzeństwem wyemigrował do Bostonu i osiedlili się w Chinatown. W Bostonie Gibran uczęszczał do Denison House – instytucji zajmującej się uzdolnionymi artystycznie dziećmi ze slumsów i ze środowisk imigracyjnej biedoty, gdzie rozwijał swój talent artystyczny. Wtedy też zmienił nazwisko na amerykańsko brzmiące Khalil Gibran. W 1904 w Bostonie odbyła się pierwsza wystawa jego prac plastycznych. Podczas jej otwarcia poznał jedną z najważniejszych kobiet w jego życiu, Mary Elizabeth Haskell. Oficjalnie przez całe życie pozostawali przyjaciółmi, jednak ich korespondencja, opublikowana po latach, pokazuje prawdziwą bliskość ich związku.

Ojciec Gibrana został w tamtym czasie oskarżony o korupcję i osadzony w więzieniu, co na zawsze oddzieliło go od bliskich. Już wcześniej sytuacja rodziny nie była łatwa – ojciec Gibrana zaglądał do kieliszka i wstydził się intelektualnych aspiracji syna. Pogarszająca się sytuacja materialna rodziny skłoniła matkę autora do emigracji. W 1908 Gibran wyjechał na dwa lata do Paryża, gdzie studiował sztukę razem z Augustem Rodin.

Począwszy od roku 1912 Gibran osiadł na stałe w Nowym Jorku, gdzie oddał się twórczości pisarskiej i artystycznej, brał także aktywny udział w życiu emigracyjnych intelektualistów arabskich, zakładając Ar-Rabita al-Kalamijja, "Ligę Ludzi Pióra", której członkowie tworzyli tzw. "szkołę syryjsko-amerykańską" w literaturze arabskiej. Szkoła ta była ściśle związana z nurtem romantycznym, wprowadziła także do literatury arabskiej nowe podejście do języka oraz nowe formy literackie. Był to czas kiedy Khalil Gibran bardzo blisko przyjaźnił się z innym popularnym libańskim autorem, Mikhailem Naimy. Khalil Gibran początkowo pisał po arabsku, jednak od 1918 większość dzieł wydawał po angielsku.

W wieku 48 lat, po ciężkiej chorobie (marskość wątroby), Khalil Gibran zmarł w Nowym Jorku 11 kwietnia 1931 r., a jego prochy, zgodnie z jego wolą, w tym samym roku zostały przeniesione  do Biszarri i pochowane w klasztorze Mar Sarkis, gdzie obecnie znajduje się muzeum pisarza. Świadectwem pamięci o poecie i artyście jest fakt, że w Stanach Zjednoczonych został uwieczniony pomnikiem w Waszyngtonie i pamiątkową płytą w Bostonie, a w Monachium działa Gibran Academy of Arts. Do dziś mówi się, że Liban posiada trzy symbole: cedr, góry i Khalila Gibrana.
Muzeum Khalila Gibrana w Bsharri

Khalil Gibran - ku pamięci...  


„Dusza Dżubrana Chalila Dżubrana była jedną z tych dusz doświadczających chwil całkowitej jasności, w których Prawda uwielbia się odbijać. W tym była chwała Dżubrana. W tym był jego ból. Gdyż dusza, która odzwierciedliła Prawdę choćby przez krótką chwilę, zawsze będzie już doświadczała bólu, ilekroć tylko przyjdzie jej odzwierciedlić nie-prawdę. Wielka jest różnica pomiędzy jej bólem a bólem dusz zaśniedziałych. Oko, które choćby przez krótką chwilę dojrzy oblicze Piękna, zawsze ronić będzie krwawe łzy, ilekroć dostrzeże brzydotę. Wielka jest różnica pomiędzy jego łzami a łzami oka, które dostrzega jedynie ziemskie piękno! Komukolwiek nie znane są cierpienia Dżubrana, temu nie będzie również dane poznać jego radości. Zaś ktokolwiek nie zna jego radości, nie pozna również siły, która pozwoliła mu tchnąć te radości i cierpienia w słowa rozbrzmiewające muzyką, w kolory wyraźne niczym żywe myśli i pragnienia oraz w linie tworzące drabiny pomiędzy zamieszkującym ludzkie serce zwierzęciem i Bogiem spoczywającym w tym sercu na tronie. Odkrywając siebie samego przed sobą, Dżubran odkrywa nas przed nami samymi. Polerując lustro swej duszy, poleruje on lustra naszych dusz. W tej samej Prawdzie, w której znajduje on swoją chwałę i my znajdujemy naszą chwałę." 

Fragment przemówienia Mikhaila Naimy wygłoszonego podczas spotkania w Nowym Jorku upamiętniającego twórczość Gibrana. 

Jest to hołd bliskiego przyjaciela złożony wiecznie żywemu przesłaniu autora obecnemu w jego spuściźnie, niż samemu człowiekowi, który odszedł na zawsze; bardziej duszy, niż ciału Khalila Gibrana. Tekst, opublikowany w całości w posłowiu do książki Połamane Skrzydła pochodzi z biografii Gibrana autorstwa Mikhaila Naimy Khalil Gibran: A Bioraphy (Philosophical Library, New York, 1985).
Memoriał Khalila Gibrana w Waszyngtonie

Wybrane dzieła w języku arabskim: 
  1. Nubthah fi Fan Al-Musiqa (Muzyka, 1905)
  2. Ara'is al-Muruj (1906)
  3. al-Arwah al-Mutamarrida (Buntownicy - 1908)
  4. al-Ajniha al-Mutakassira (Połamane Skrzydła - 1912), wydanie polskie nakładem wydawnictwa Barbelo, 2012 rok (tłum. Magdalena Kubarek)
  5. Dam'a wa Ibtisama (Uśmiech i łza, 1914)
  6. al-Mawakib (1919)
  7. al-‘Awāsif (Burza - 1920)
  8. al-Bada'i' waal-Tara'if (1923)
Wybrane dzieła w języku angielskim: 
  1. The Madman (Szaleniec - 1918), wydanie polskie nakładem wydawnictwa Drzewo Babel, 2002 rok (tłum. Roman Gren)
  2. The Prophet (Prorok) - 1923), wydanie polskie nakładem wydawnictwa Drzewo Babel, 2007 rok (tłum. Ernest Bryll)
  3. Sand and Foam (Piasek i Piana - 1926), wydanie polskie, Wydawnictwo Dolnośląskie 1996 rok.
  4. Jesus, The Son of Man (Jezus, Syn Człowieczy - 1928), wydanie polskie nakładem wydawnictwa Agade, 1995 rok (tłum. Regina Gromacka)
  5. The Earth Gods (1929)
  6. The Wanderer (1932)
  7. The Garden of The Prophet (1933)
  8. Beloved Prophet, The love letters of Kahlil Gibran and Mary Haskell, and her private journal (1972, red. Virginia Hilu)
Khalil Gibran - Prorok - Cytaty

Zapraszamy na warsztaty mistyki sufickiej, żydowskiej i chrześcijańskiej


© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: sufi-chishty.blogspot.com

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz